‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder’ - Het is een term die je geregeld voorbij hoort komen, maar is het écht zo? Soms is samenwerken makkelijker gezegd dan gedaan: structurele verschillen tussen organisaties, hun sociale partners en wisselende belangen, maken intersectorale samenwerking een uitdagend speelveld.
Wat zijn de lusten én lasten van intersectorale samenwerking? Hoe stijg je boven je eigen belang uit? En: hoe begeeft Werkperspectief.NL zich hierin? We bespreken het met oud-Doorzaam directeur en Werkperspectief.NL kernteamlid Adriana Stel.
Over Adriana
Na het bekleden van verschillende prominente directie- en managementrollen in de uitzendbranche en luchtvaartsector, begon Adriana in 2007 als zelfstandige bij STOOF, de voorloper van Doorzaam. De organisatie was klein, had nog geen personeel in dienst en hield zich alleen bezig met de aanvraag en afhandeling van subsidies. Adriana’s taak was om meer ‘body’ te geven aan het fonds. “Toen ik daar begon had ik nog nooit van een O&O fonds gehoord, laat staan een EVC of BBL-traject. Inmiddels is dat wel anders.” lacht ze. De opdracht beviel goed: na een aantal jaar trad Adriana in vaste dienst bij Doorzaam. Tijdens haar 15 jaar lange dienstverband als directeur van het fonds, speelde ze een belangrijke rol in de groei van Doorzaam, bouwde ze een divers netwerk op en groeide ze uit tot een bekend gezicht binnen de O&O wereld.
Vorig jaar droeg ze het stokje over aan haar opvolger en nam ze definitief afscheid van haar rol als directeur. Nu geniet Adriana van haar pensioen. Maar stilzitten doet ze zeker niet: Ze is nog steeds actief betrokken als kernteamlid bij Werkperspectief.NL. Het convenant waar Adriana -in haar eigen woorden- samen met Jeroen Stolk ‘geestelijk grondlegger’ van is.
Samen sterk
Samenwerkingen zijn cruciaal binnen het O&O speelveld. “Ieder fonds kan op eigen houtje naar Den Haag om een praatje te houden en te lobbyen. Maar je weet dat als je met een club van 33 op de proppen komt, je samen een véél grotere vuist maakt. Samen sta je sterker dan alleen.” Aldus Adriana.
Toch is samenwerken vaak makkelijker gezegd dan gedaan, daar weet Adriana alles van. “Wat lastig -en ook logisch- is in samenwerking, is dat iedereen zijn eigen belangen heeft en deze wil behartigen.” Maar als iedereen op zijn strepen blijft staan, kom je nergens. “Om goed samen te kunnen werken, is het belangrijk dat je bereid bent om af en toe een stap terug te doen.”
Laveren kun je leren
Adriana’s advies? Laveer en leg de focus op de gezamenlijke belangen. “Ook als het betekent dat je niet altijd direct van de kelder naar zolder kan komen.” In sommige gevallen bieden subsidieregelingen dan vlees noch vis. Dat is jammer, vertelt Adriana. “Maar: hier moet je je ook bij neer kunnen leggen. Als individueel fonds krijg je dan misschien niet het onderste uit de kan, maar binnen het samenwerkingsverband profiteert iedereen.” Een succesvolle samenwerking is net als een goed huwelijk: je moet geven én nemen. “Dat neemt niet weg dat het, ook na jarenlange ervaring, moeilijk blijft om je eigen belang te overstijgen.” Geeft ze lachend toe.
Uitdagend speelveld
Wat intersectorale samenwerking in het bijzonder uitdagend maakt is de diversiteit, vertelt Adriana. Ondanks dat ze onder dezelfde noemer vallen, zijn O&O fondsen geen homogene groep. “We focussen ons allemaal op opleiden en ontwikkelen, maar dat doet iedereen op zijn eigen manier. Onderling zijn er veel verschillen, bijvoorbeeld in de statuten en de betrokkenheid van sociale partners. Dit heeft effect op de agenda en de handelingsvrijheid van fondsen en hun directeuren.”
Het zorgt ervoor dat iedereen anders in de wedstrijd zit. Adriana legt dit uit aan de hand van een praktijkvoorbeeld: “Kwetsbare medewerkers, hier heb ik vanuit Doorzaam een eigen definitie bij: Mensen zonder startkwalificatie, in de meest praktische banen, werkenden met flex-constructies en 0 uren contracten.”
Andere sectoren kijken hier weer anders naar. “Zij vinden iedereen die omgeschoold moet worden een kwetsbare medewerker. Dat kunnen ook werknemers zijn die wél een vaste baan en opleiding hebben en in een kansrijke sector werken. In deze sectoren hebben ze misschien veel mensen in beroepen zitten die écht aan het veranderen zijn en waar men omgeschoold moet worden om dit beroep te kunnen blijven uitvoeren.” Deze onderlinge verschillen maken samenwerkingen tussen O&O fondsen volgens Adriana een uitdagend, maar ook interessant speelveld.
Fingerspitzengefühl
Goede intersectorale samenwerking vereist een hoge mate van omgevingssensitiviteit. “Als je goed wil samenwerken, is het enorm belangrijk om de gevoeligheden van je partners te kennen. Je moet sensitief zijn en weten hoe de hazen lopen. Niet alleen tussen O&O fondsen en sociale partners, maar ook tussen werkgevers en werknemers in desbetreffende sectoren.” Vertelt Adriana.
Werkperspectief
Hoe scoort Werkperspectief.NL wat Adriana betreft in het samenwerkings-landschap? “Goed! En dit is waarom: de kern van het convenant ligt in onderzoek. Feitelijke informatie waar je niet omheen kunt. Alle deelnemende O&O fondsen hebben belang bij meer inzicht in de kansen op de arbeidsmarkt, of het nou gaat om arbeidsproductiviteit, transitiepaden of ziekteverzuim. Data dient als vertrekpunt voor onze samenwerking. Daar kan ieder partner-fonds vervolgens mee doen wat men zelf wil én wat binnen hun mogelijkheden ligt. Op die manier biedt Werkperspectief.NL voor iedereen wat wils.”